Հարավսլավիան պետություն էր Եվրոպայի հարավ-արևելքում՝ Բալկանյան
թերակղզում: Միության փլուզումից հետո առաջացան անկախ 6 երկրներ՝ Խորվաթիա, Սլովենիա,
Մակեդոնիա, Բոսնիա և Հերցեգովինա, Սերբիա, Չեռնոգորիա:
Խորվաթիան համարվում է փողկապների հայրենիքը: Այն տարածեցին
խորվաթ զինվորները, իսկ ֆրանսիացիները, հավանելով այդ աքսեսուարը, անվանեցին à la
Croate` խորվաթական ձևով: Հետագայում արտահայտությունը ֆրանսերեն cravate (փողկապ)
բառի հիմքը դարձավ:
Շան դալմատին տեսակը մեզ հասել է Խորվաթիայից, ավելի կոնկրետ՝
Դալմաթիա շրջանից, որից էլ կենդանին ստացել է իր անվանումը:
Նախկին Հարավսլավիայի ամենաբարձր գագաթը, որը նաև Սլովենիայի
ազգային սիմվոլն է, Տրիգլավ լեռն է: Այն պատկերված է երկրի դրոշի և զինանշանի վրա:
Ըստ լեգենդի՝ այս լեռան ստորոտին է բնակվել Զլատորոգ քարայծը: Ներկայումս Սլովենիայում
արտադրվում է Զլատորոգ գարեջուրը:
Հունաստանի պահանջով Մակեդոնիայի լրիվ անվանումը Նախկին Հարավսլավական
Մակեդոնիայի Հանրապետություն է: Հույները դա բացատրում են այսպես. Հունաստանի կազմում
կա Մակեդոնիա շրջան, և որպեսզի չստացվի, թե հարևան երկիրը հավակնում է իր պատմական
տարածքին, անհրաժեշտ է ընդգծել, որ դա Հարավսլավիայի կազմից դուրս եկած առանձին պետություն
է:
Բոսնիա և Հերցեգովինան առաջացել է Բոսնա գետի անվանումից և
«հերցոգ» տիտղոսից, որ կրում էր ազնվական Ստեֆան Կոսաչան:
Հոլոքոստից հետո ամենաարյունալի ռազմական գործողությունը շուրջ
8000 մուսուլման բոսնիացիների կոտորածն էր Բոսնիա և Հերցեգովինայում 1995թ: Սերբ գեներալ
Ռատկո Մլադիչի գլխավորությամբ իրականացված այս հանցագործությունը հայտնի է որպես Սրեբրենիցայի
ցեղասպանություն, որի հիշատակման օրը հուլիսի 11-ն է:
Չեռնոգորիայում Տարա գետի կիրճը ամենից խորն է Եվրոպայում: Ողջ
աշխարհում այն զիջում է միայն ԱՄՆ-ի Գրանդ կանյոնին:
2008թ Կոսովոն իրեն անկախ հռչակեց Սերբիայից, սակայն մինչ օրս
միջազգային ճանաչում ձեռք չի բերել: Այդ տարածքում գերակշռում են ալբանացիները, ովքեր
դավանում են իսլամ:
Սերբերը համարում են, որ իրենց ամենահայտնի հայրենակիցը Նիկոլա
Տեսլան է՝ մեծ ֆիզիկոս, ում կատարած ամենաարժեքավոր գործը փոփոխական հոսանքի հայտնագործումն
էր:
Սերբական այբուբենը կոչվում է վուկովիցա (լեզվաբան Վուկ Կարաջիչի անունից),
իսկ խորվաթականը՝ գաեվիցա (լեզվաբան Լյուդեվիտ Գայի անունից): Մի ժամանակ
սերբերենն ու խորվաթերենը նույն լեզուն են եղել, իսկ հիմա սերբերը գրում են
սլավոնական, իսկ խորվաթները՝ լատինական տառերով:
Իոսիֆ Բրոզ Տիտոն Հարավսլավիայի առաջնորդն էր Երկրորդ աշխարհամարտի
ավարտից մինչև իր կյանքի վերջը՝ 1980թ: Ներկայումս էլ նա մեծարվում է հարասլավական
նախկին պետություններում՝ չնայած, որ դիկտատորի համբավ ուներ:
Աիդա Գրիգորյան
Комментариев нет:
Отправить комментарий